De tweede accu, camper accu, boordaccu, extra accu of huishoudaccu opladen tijdens het rijden. Verschillende benamingen, maar het gaat allemaal over hetzelfde. Als je een camper wilt bouwen dan heb je een tweede accu naast je startaccu nodig waar je al je apparaten in je camper op aansluit. Eén van de manieren om deze op te laden is door gebruik te maken van de energie die wordt opgewekt tijdens het draaien van de motor van je voertuig. Je hebt hier bepaald apparatuur voor nodig. Welke apparatuur dit moet zijn is afhankelijk van de werking van de dynamo in jouw bus en dit is weer afhankelijk van de Europese emissienormen.
In deze blog beschrijven we met praktische tekeningen het principe van het opladen van de startaccu en huishoudaccu met de dynamo. Vervolgens leggen we uit hoe je de juiste apparatuur kiest, afhankelijk van de soort dynamo die in je bus zit, zodat je de huishoudaccu kan opladen tijdens het rijden.
Wil je het installeren van elektrische voorzieningen in jouw camper liever uitbesteden? Wij adviseren, stellen samen en installeren de elektriciteit in jouw camper op locatie door heel Nederland. Lees meer of neem contact op!
De inhoud van deze blog:
Is dit niet de blog die je op dit moment zoekt?
<< Voorgaande blog
Volgende blog >>
Hoe werkt het opladen van de startaccu in je bus?
Elke bus heeft een startaccu. Dit is de accu waarmee je de motor van je bus start die vervolgens met een draaiende motor weer opgeladen moet worden. Het is goed om eerst te begrijpen hoe het opladen van je startaccu werkt voordat we doorgaan naar het opladen van de huishoudaccu. De werking is afhankelijk van de soort dynamo die in je bus zit. Er wordt onderscheid gemaakt in ‘normale’ en ‘slimme’ dynamo’s.
Voertuigen met ‘normale’ dynamo’s
Het principe is in de schematische tekening weergegeven. In elke bus zit een dynamo of alternator (1). Denk aan de bekende dynamo die op de opoefietsen zit. De dynamo zit met een wieltje tegen het wiel aan, waardoor stroom wordt opgewekt. Van dit principe wordt ook gebruik gemaakt bij motorvoertuigen. Niet dat de dynamo bij een auto tegen het wiel aan zit, maar wel dat de motor de dynamo laat draaien waarmee vervolgens een laadspanning van 14,4 Volt wordt gecreëerd. De plus van de dynamo wordt met een kabel aangesloten met de plus van je startaccu en hiermee wordt de startaccu opgeladen wanneer de motor aan staat. De minpolen van de dynamo én startaccu zijn verbonden met het chassis (2) om te zorgen voor een sluitende stroomkring.
Schematische weergave startaccu opladen met dynamo
Voertuigen met ‘slimme’ dynamo’s
Echter bij de meeste modernere voertuigen wordt vaak gebruik gemaakt van een slimme dynamo. In dat geval werkt het opladen van de startaccu iets anders. Als de motor aan staat, wordt de spanning van de dynamo juist verlaagd tot soms wel een laadspanning van 11,5 Volt zodat de dynamo de spanning van de startaccu juist verlaagd. Het verlagen van de spanning van de startaccu maakt het mogelijk dat remenergie opgeslagen kan worden in de startaccu. De toepassing van slimme dynamo’s in motorvoertuigen heeft te maken met Europese emissienormen. Klap het onderstaand tekst vak uit als je daar wat meer over wilt weten.
Sinds 1992 heeft de Europese Unie regelgevingen opgesteld die gaan over maximale hoeveelheden schadelijke uitlaatgassen die voertuigen mogen uitstoten. Voertuigen worden ingedeeld in zogenoemde emissieklassen (Euro 0 t/m 6) waarbij de voertuigen moeten voldoen aan de bijbehorende Europese emissienormen. Euro 0 voertuigen vervuilen het meeste en Euro 6 voertuigen zijn op dit moment het minst vervuilend. Vanaf Euro 5 en 6 voertuigen gelden de strengste regelgevingen waarbij deze voertuigen weinig vervuilende stoffen mogen uitstoten.
Eén van de manieren om de uitstoot te verminderen is om energie op te slaan in de startaccu die vrij komt wanneer er geremd wordt met het voertuig. Om energie in de startaccu ‘vrij’ te maken, is er een zogenoemde slimme dynamo bedacht die een lage spanning creëert na het starten van de motor. Door deze lage spanning wordt de spanning van de startaccu verlaagd, zodat remenergie in de vorm van elektrische energie opgeslagen kan worden in de startaccu. Deze slimme dynamo’s worden vooral gebruikt in Euro 6 en soms ook al Euro 5 voertuigen.
Meer lezen over de Europese emissienormen? Klik hier
Hoe weet je of je bus een ‘normale’ of ‘slimme’ dynamo heeft en waarom moet je dit weten?
Als de motor aan staat kun je met een multimeter de spanning op je startaccu meten. Is de spanning tussen de 13,5 en 14,4 Volt, dan heb je een ‘normale’ dynamo. Is de spanning rond de 12,5 Volt dan heb je waarschijnlijk een ‘slimme’ dynamo. Als je wilt weten welke soort dynamo er in je bus zit zonder te meten, kun je kijken in de technische gegevens van je bus.
Afhankelijk van of jouw voertuig een normale of slimme dynamo heeft, weet je welke apparatuur je nodig hebt om je huishoudaccu te kunnen opladen tijdens het rijden. Welke apparatuur je nodig hebt om je huishoudaccu te kunnen opladen tijdens het rijden, lees je in de volgende paragrafen.
Hoe werkt het opladen van de huishoudaccu in je bus en wat heb je nodig?
Door simpelweg de pluspolen van de dynamo, startaccu en de huishoudaccu met elkaar te verbinden, zorg je ervoor dat de laadspanning van de dynamo beide accu’s oplaadt als de motor aan staat. Dit is echter niet de manier hoe je het zou moeten aansluiten. Hoe het wel moet, is door gebruik te maken van een scheidingsrelais of een laadomvormer.
Opladen met een scheidingsrelais (bij ‘normale’ dynamo’s)
Al je apparaten in je camper zijn aangesloten op de huishoudaccu. Als de spanning van je huishoudaccu zakt, dan wil je niet dat deze lagere spanning de spanning van je startaccu beïnvloed. De rode kabel tussen de plussen van de startaccu en de huishoudaccu moet daarom onderbroken worden door een zogenoemd scheidingsrelais (3) (ook wel accuscheider genoemd). Vanaf de plus van de startaccu én de huishoudaccu wordt een zekering geplaatst (4). De zekering grootte is afhankelijk van de maximale stoomsterkte wat door de accuscheider komt. Het principe van het opladen van de huishoudaccu met een scheidingsrelais is weergegeven in de schematische tekening. Het scheidingsrelais wordt met een dun massakabeltje aangesloten op het chassis (2). De dynamo (1) laadt op deze manier de startaccu en de huishoudaccu op. De stroom kan bij het opladen van de startaccu naar de huishoudaccu, maar niet andersom.
Schematische weergave huishoudaccu opladen tijdens het rijden met een accuscheider
Zie hieronder een budget keuze en de iets duurdere, meest gebruikte variant van een scheidingsrelais. Wij hebben het Cyrix-ct relais van het vertrouwde camper elektriciteit merk Victron Energy in onze bus geïnstalleerd. Geen gedoe en werkt altijd zoals het hoort.
- Geschikt voor 12 Volt accu’s
- Maximale stroomsterkte 200 Ampére
TIP: voeg de producten toe aan het winkelmandje van de verkoper! Zo zie je meteen de verwachtte verzendkosten, kun je de producten vergelijken en blijven ze toegankelijk via al jouw apparaten.
Opladen met een laadomvormer (bij ‘slimme’ dynamo’s)
Bij moderne voertuigen met een slimme dynamo heb je niet genoeg aan een scheidingsrelais. In plaats van een scheidingsrelais heb je een laadomvormer (3) nodig om de lagere gecreëerde spanning van de slimme dynamo (1) om te vormen en te verhogen naar een correcte laadspanning voor je huishoudaccu. Ook hier geldt, dat er vanaf de plus van de startaccu én de huishoudaccu een zekering wordt geplaatst (4). De zekering grootte is afhankelijk van de maximale stoomsterkte wat door de laadregelaar komt. Het principe van het opladen van de huishoudaccu met een laadomvormer is weergegeven in de schematische tekening. Ook bij dit apparaat geldt dat de stroom de ene kant op kan bij het opladen, maar niet de andere kant. De minpolen van de dynamo en beide accu’s zijn aangesloten op het chassis (2).
Wanneer je een lithium accu gebruikt als huishoudaccu
Let op! Ga je gebruik maken van Lithium batterijen? Het wordt sterk aangeraden om hierbij gebruik te maken van een laadomvormer, gezien de drie-traps laadwijze, ongeacht of je voertuig een slimme dynamo heeft. Zo wordt de lange levensduur van je lithium accu gewaarborgd.
Wanneer je kiest voor de Victron Energy Orion-Tr smart
Wanneer je kiest voor de aanbevolen en meest gebruikte Orion-Tr Smart, let er dan op dat je het apparaat instelt op ‘charge mode’ via de Victron connect app. Standaard staat dit apparaat ingesteld op ‘converter mode’, waardoor je eigenlijk altijd de accucapaciteit van de startaccu gebruikt, iets wat je in dit geval niet wilt!
Schematische weergave huishoudaccu opladen tijdens het rijden met een laadomvormer
We hebben drie goede laadomvormers voor je op een rij gezet. Het verschil zit hem vooral in de maximale stroomsterkte dat het apparaat kan omvormen (en dus waarmee je huishoudaccu opgeladen kan worden). Kijk bij het maken van je keuze goed naar de maximale stroomsterkte die je dynamo kan leveren. Kijk vervolgens ook naar de maximale laadstroom waarmee jouw huishoudaccu opgeladen moet worden (als vuistregel gebruik je een laadstroom van ongeveer 10% van de totale accucapaciteit van je huishoudaccu). Kies op basis daarvan een passende laadomvormer. Een groot voordeel van de Victron laadomvormer is dat je inzage hebt in de oplaad gegevens via de bluetooth app en dat je veruit de beste kwaliteit hebt.
(Zie link voor meer varianten)
- Geschikt voor 12 naar 12 Volt accu’s
- Maximale stroomsterkte 30 Ampére
- Geschikt voor 12 naar 12 Volt accu’s
- Maximale stroomsterkte 18 Ampére
- Inzage via bluetooth app
- Aangeraden bij gebruik van Lithium huishoudaccu
(Zie link voor meer varianten)
- Geschikt voor 12 naar 12 Volt accu’s
- Maximale stroomsterkte 90 Ampére
Algemeen materiaal
Voor het aansluiten van de apparaten heb je vanzelfsprekend kabels nodig van de juiste dikte. Hoe dik je kabels moeten zijn, hangt af van de maximale stroomsterkte die door de kabels heen kan gaan en de lengte van de kabel. Met de rekentool van Luxalight kun je eenvoudig berekenen hoe dik je kabel minimaal moet zijn voor het apparaat dat je hebt gekozen.
Weet je de minimale dikte van de kabel die je nodig hebt? Op Amazon zijn goede zwarte en rode kabels te krijgen, in veel verschillende diktes met een hele gunstige prijs/kwaliteit verhouding. Naast de kabels heb je nog kabelschoenen nodig waarmee je kabels aan de apparaten kunt verbinden. Klem de kabelschoenen met een sterke krimptang vast aan de kabels, zodat de kabels niet los trillen.
Zo, hopelijk hebben we je duidelijkheid kunnen geven over wat je nodig hebt om de huishoudaccu in je camper te kunnen opladen tijdens het rijden! Heb je hier nog vragen over, stel ze hieronder!
<< Voorgaande blog
Volgende blog >>
De schematische tekeningen in deze blog zijn getekend door Meraki Art.
In deze blog staan mogelijk affiliate links van externe partijen. Wanneer een aankoop wordt gedaan via de link ontvangen wij een kleine commissie van de verkoper, zonder extra kosten voor jou.
Hi Freek,
Je legt het op een heldere manier uit. Hiervoor mijn dank.
Ik zal zeker zoveel mogelijk gebruik maken van de links.
Gr Frank
Mooi eenvoudig uitgelegd en duidelijk te zien op de foto s.
vraag: hoe wordt het scheidingsrelais geactiveerd? door een spanning die hoger is dan op de accu staat? namelijk de hogere spanning van de dynamo? (normale dynamo situatie)
Zou u ook een schematische tekening kunnen maken van een camperopstelling met een tweede huishoud accu en zonnepaneel.
Er staat een laadomvormer aan boord, maar ben niet bij kennis genoeg om dit aan te sluiten.
Vriendelijk dank!
Hallo Chili camper.
Bedankt voor de uitleg over het scheidingsrelais voor het opladen van de huishoudaccu. Ik heb echter nog een vraag over de draaddikte die ik moet gebruiken. De dynamo van mijn mercedes levert tot 90A. Als ik met de rekentool van Luxalight reken zou ik er een 35mm2 draad nodig hebben. Dat lijkt me wel heel erg veel. Is het inderdaad nodig om met deze 90A te rekenen of gaat er in de praktijk veel minder door de draad?
Verder heb ik het idee dat jullie in jullie schema voor het aansluiten van het scheidingsrelais een draadje niet getekend hebben: Volgens mij moet er van de D+ aansluiting op de dynamo een draadje naar punt 85 van het relais om het relais te activeren wanneer de motor draait.
Ik hoor graag wat jullie denken van de draaddikte.
Alvast bedankt voor het antwoord.
Met vriendelijke groet,
H.Krechting